Tốc độ màn trập máy ảnh là gì?
Một trong những khái niệm khó hiểu nhất đối với những người mới bắt đầu trong nhiếp ảnh chính là khẩu độ, tốc độ màn trập và ISO máy ảnh. Trong số đó, tốc độ màn trập có vai trò quan trọng trong hai khía cạnh chính: độ sáng của bức ảnh và khả năng tạo hiệu ứng “mờ” hoặc “đóng băng” chuyển động. Cùng tuvanmayanh.com xem qua bài viết này.
Màn trập là gì?
Màn trập, còn được gọi là cửa trập, là một tấm kim loại được đặt trước cảm biến trong máy ảnh. Trong các máy ảnh mirrorless, màn trập luôn ở trạng thái mở cho đến khi bạn nhấn nút chụp.
Để nhìn thấy màn trập, bạn có thể tháo ống kính và nhấn nút chụp, bạn sẽ thấy một tấm kim loại xuất hiện để che cảm biến.
Trong các máy ảnh DSLR, thì khó nhìn thấy màn trập hơn do cảm biến nằm phía trên gương lật.
ƒ/6.3 · 1/500s · ISO 2000 – Nicman
Tốc Độ Màn Trập/Shutter Speed Là Gì?
Tốc độ màn trập, hay còn gọi là shutter speed, đại diện cho khoảng thời gian mà màn trập máy ảnh mở để ánh sáng đi vào cảm biến, hoặc nói cách khác, là thời gian mà máy ảnh “chụp” một bức ảnh.
Thay đổi tốc độ màn trập sẽ tạo ra những hiệu ứng quan trọng trong nhiếp ảnh.
Những Hiệu Ứng Của Tốc Độ Màn Trập
Tốc độ màn trập thấp
Khi bạn sử dụng tốc độ màn trập thấp (chậm), máy ảnh sẽ mất thời gian lâu hơn để ghi lại một bức ảnh. Điều này tạo ra hiệu ứng làm mờ chuyển động (motion blur).
Hiệu ứng này thường được sử dụng để tái hiện cảm giác chuyển động trong bức ảnh. Nó thường được thấy trong các ảnh quảng cáo ô tô!
Bên cạnh đó, nhiếp ảnh gia phong cảnh thường sử dụng tốc độ màn trập thấp để chụp các cảnh sông, thác nước. Phương pháp này giúp tái hiện chuyển động của nước trong bức ảnh mà vẫn giữ được chi tiết rõ nét.
Tốc độ màn trập cao
Tuy ngược lại, khi sử dụng tốc độ màn trập cao (nhanh), ta tạo ra hiệu ứng “đóng băng” chuyển động.
Đúng như tên gọi, hiệu ứng này cho phép chúng ta chụp những đối tượng đang di chuyển một cách rõ ràng, không bị mờ. Thậm chí, ta có thể chụp được hình ảnh rõ nét của một ly nước đổ, điều mà mắt thường không thể làm được.
Tốc độ màn trập: 1/1250s – ảnh Arcaion
Tóm lại, tốc độ màn trập thấp sẽ tạo hiệu ứng mờ mờ, tạo cảm giác chuyển động trong bức ảnh. Trái lại, tốc độ màn trập cao sẽ đóng băng chuyển động, giúp chụp rõ nét các chủ thể di chuyển nhanh.
Cách Tính Tốc Độ Màn Trập
Tốc độ màn trập thường được đo bằng một phần của giây, được biểu thị dưới dạng phân số. Ví dụ: 1/60 giây, 1/250 giây,…
Khi mẫu số càng lớn, tốc độ màn trập càng cao.
Tốc độ màn trập: 1/60s
Thường thì, để tránh rung ảnh khi cầm máy bằng tay, bạn nên đặt tốc độ màn trập lớn hơn 1/125 giây.
Khi bạn cần sử dụng tốc độ màn trập thấp để chụp ảnh, tôi đề nghị bạn sử dụng tripod!
Tốc Độ Màn Trập Và Độ Phơi Sáng
Một hiệu ứng quan trọng khác của tốc độ màn trập là ảnh hưởng đến độ phơi sáng – quyết định độ sáng của bức ảnh!
Khi bạn đặt tốc độ màn trập thấp, thời gian tiếp xúc của cảm biến với ánh sáng kéo dài, từ đó tăng độ sáng của ảnh. Ngược lại, khi bạn đặt tốc độ màn trập cao, thời gian tiếp xúc của cảm biến với ánh sáng ngắn hơn, dẫn đến ảnh tối hơn.
Tốc độ màn trập có ảnh hưởng đáng kể đến độ sáng của bức ảnh.
Trong bức ảnh trên, khẩu độ và ISO được giữ nguyên, chỉ tốc độ màn trập được thay đổi từ 1/250 giây xuống 1/2 giây.
Đối với nhiều người, việc thay đổi tốc độ màn trập nhằm điều chỉnh độ sáng phù hợp là một lý do chính. Tuy nhiên, cần phải cẩn thận khi đặt tốc độ màn trập quá thấp để tránh tình trạng ảnh mờ không mong muốn.
Tuy tốc độ màn trập là yếu tố quan trọng, nhưng nó không phải là duy nhất ảnh hưởng đến độ sáng của bức ảnh. Các yếu tố khác như khẩu độ và ISO cũng cần được điều chỉnh một cách cẩn thận để đạt được hiệu ứng mong muốn. Hãy nhớ đồng thời điều chỉnh các yếu tố này một cách tỉ mỉ!
Tốc Độ Màn Trập Nhanh, Chậm
Tốc độ màn trập nhanh là một yếu tố quan trọng để đóng băng chuyển động.
Khi bạn chụp những chủ thể đang di chuyển nhanh như chim bay hay trong các tình huống thể thao, việc thiết lập tốc độ màn trập cao là cần thiết. Thông thường, bạn sẽ cần set tốc độ màn trập khoảng 1/1000 giây hoặc nhanh hơn nữa.
Tốc độ màn trập chậm thường có giá trị từ 1 giây trở lên. Trong trường hợp này, việc sử dụng tripod để giữ ổn định máy ảnh và đảm bảo độ nét của bức ảnh là rất quan trọng.
Tốc độ màn trập chậm (thấp) thường được sử dụng trong môi trường thiếu sáng, chụp ảnh ban đêm hoặc khi bạn muốn tạo hiệu ứng mờ chuyển động.
Cách Chỉnh Tốc Độ Màn Trập Trên Máy Ảnh
Khi sử dụng chế độ Auto, máy ảnh sẽ tự động chọn tốc độ màn trập và bạn không có quyền điều chỉnh nó (tương tự cho khẩu độ và ISO).
Để có sự kiểm soát tốc độ màn trập, bạn cần chuyển sang một trong hai chế độ sau đây:
- Chế độ ưu tiên tốc độ màn trập (shutter priority): Bạn có thể chọn tốc độ màn trập và máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh khẩu độ cho bạn.
- Chế độ M (manual): Bạn phải tự điều chỉnh cả tốc độ màn trập và khẩu độ.
Trong cả hai chế độ trên, bạn có thể chọn chế độ ISO auto hoặc tự điều chỉnh ISO theo ý muốn.
Chế độ ưu tiên tốc độ màn trập thường kí hiệu là S hoặc TV
Kết Luận
Tốc độ màn trập đóng vai trò quan trọng trong nhiếp ảnh, mang đến hiệu ứng đóng băng chuyển động, làm mờ chuyển động và ảnh hưởng trực tiếp đến độ sáng của bức ảnh.
Hi vọng qua bài viết này, bạn sẽ có khả năng tự làm chủ tốc độ màn trập trong nhiếp ảnh.
